Wskaźniki
Wywołanie: Zakładka Leczenie i profilaktyka, przycisk Badania diagnostyczne, następnie przycisk Operacje i przycisk Wskaźniki.
rys. Okno Definicje wskaźników
Okno Definicje wskaźników służy do wprowadzania i edycji wskaźników badań laboratoryjnych, z uwzględnieniem typu materiału biologicznego. Dla wprowadzonych wskaźników można zdefiniować wartości referencyjne w zależności od konkretnego gatunku badanego zwierzęcia.
Za pomocą przycisków umieszczonych w pasku nagłówka tego okna, można dodać nowy wskaźnik , usunąć niepotrzebny , a także edytować istniejący (dodać lub zmienić normy dla wskaźnika, dla różnych gatunków zwierząt). Można również wydrukować listę wskaźników z bazy .
Uwaga:
Stanowczo odradzamy usuwanie wskaźników z systemu, jeśli nie wiadomo, czy są one wykorzystywane. W Klinice XP znajdują się schematy badań zdefiniowane dla potrzeb importu wyników z zewnętrznych
laboratoriów, jak również dla aparatów laboratoryjnych, które wykorzystują zdefiniowane w systemie wskaźniki.
Wskaźnik można wyszukać po skrótowej nazwie – wg Wskaźnika, bądź Pełnej nazwie wprowadzonej do bazy przy jego dodawaniu. Przeglądane wyniki można również zawęzić do jednej z Kategorii (typu badania). Te kategorie to:
•Badanie morfologiczne,
•Morfologia krwi,
•Biochemia krwi,
•Badanie moczu,
•RTG - rentgen,
•EKG - elektrokardiogram,
•USG - ultrasonografia,
•CT - tomografia rentgenowska.
•Inne - badanie typu, który nie istnieje w bazie danych np. badanie płynu mózgowo-rdzeniowego, kału itp. W późniejszych wersjach programu możliwe będzie tworzenie własnych typów badań.
W głównej części okna, widać wprowadzone do bazy danych wskaźniki, wraz z ich opisem, który zawiera następujące dane:
•Wskaźnik - Skrótowa nazwa wskaźnika. Na przykład dla badania hematologicznego krwinek czerwonych może to być: E, Ery, RBC.
•Pełna nazwa - Pełna nazwa wskaźnika.
•Kategoria - typ badania - Jeden ze zdefiniowanych w programie.
•Typ wartości - W jakiej formie przedstawiany jest wynik badania np. Czy to jest liczba, czy tekst?
•JM? - Pole mówiące o tym czy przy podaniu wyniku występują jednostki miary.
•J.m. (SI) - Jednostki miary w układzie SI dla danego wskaźnika.
•Normy? - Znacznik mówiący o tym, czy dla danego wskaźnika podane są wartości referencyjne.
•Słownik? - Znacznik podpowiadający, czy dla danego wskaźnika dostępny jest słownik.
•J.m. (trad.) - Tradycyjne jednostki miary. Dany wskaźnik oprócz wartości referencyjnych wyrażonych w jednostkach SI, może mieć dodatkowo podane normy w jednostkach tradycyjnych.
Po prawej stronie okna znajduje się wykaz wartości referencyjnych dla danych gatunków, wprowadzonych dla wybranego wskaźnika. Można je tutaj dodawać, modyfikować oraz usunąć nieużywane.
Dodawanie nowych wskaźników
Wywołanie: Okno Definicje wskaźników -> przycisk Dodaj.
Okno Opis wskaźnika służy do nadania odpowiednich parametrów dla nowego wskaźnika, jak również umożliwia modyfikację właściwości wskaźnika już istniejącego. Wskaźniki dla danego badania, nie muszą być wyłącznie danymi laboratoryjnymi. Mogą być to również pola dodatkowe opisujące np. czas, koszt, lub miejsce badania.
Wykaz pól jakie występują przy opisie wskaźnika:
NAZWA POLA |
OPIS POLA / FUNKCJA |
Wskaźnik |
Skrótowa nazwa wskaźnika. Na przykład dla badania hematologicznego krwinek czerwonych może to być: E, Ery, RBC. |
Pełna nazwa |
Pełna nazwa wskaźnika . |
Opis dodatkowy |
Dodatkowy opis wskaźnika. |
Kategoria |
Jedna z dostępnych w systemie kategorii. Do wyboru mamy: Bad. Mikrobiologiczne, Morfologia krwi, Biochemia krwi, Badanie moczu, RTG, USG, EKG, CT oraz Inna – dla pozostałych rodzajów badań np. badania kału. |
Typ danych |
Mówi w jakim typie przedstawiane są wyniki dla wskaźnika. Dostępne typy to: •Liczba całkowita - Wartość wyniku jest liczbą całkowitą. Dla tego typu danych nie ma sensu ustawiać wartości w polu Miejsc po przecinku. •Liczba zmiennoprzecinkowa - Liczba, uwzględniająca wartość do czterech miejsc po przecinku. Można tu określić ile miejsc po przecinku ma być uwzględniane przy podawaniu wyniku. •Data - Wynikiem jest data. Np. dzień pobrania krwi, przekazania jej do analizy lub zbadania próbki. •Czas - Typ może być przydatny przy tworzeniu wskaźnika będącego np. godziną pobrania lub badania próbki. •Waluta - Dla wyników z zewnętrznych laboratoriów jako np. koszt badania. Typ waluty będzie ustalony na podstawie ustawień ogólnych w systemie. •Tekst - Wynikiem badania jest wartość tekstowa. Na formularzu będzie to pole o szerokości jednej linii. •Opis - Rezultat przedstawiony jest w postaci opisu. Na formularzu badania pojawi się pole tekstowe do wypełnienia, które może mieć kilka linii szerokości. •Tak/Nie - Wynik przyjmuje jedną z dwóch wartości TAK lub NIE. Jeśli na formularzu zostanie włączona opcja , to wartość będzie "Tak" w przeciwnym przypadku wynik oznaczony będzie jako "Nie". •Lista wyboru - Wynikiem będzie jedna z możliwych opcji, wybierana z listy. Ten typ wartości wskaźnika będzie rozwijany w późniejszych wersjach systemu. •Plik - Wynikiem badania jest plik multimedialny np. opis badania, wykres, zdjęcie rentgenowskie. •Tekst z podpowiedzią - Ten typ wartości wskaźnika będzie rozwijany w późniejszych wersjach systemu. •Laboratorium - Laboratorium z którym wykonane było badanie. •Wartość wyliczeniowa -Np. procent zajętości jakiejś substancji we krwi. •Wykres liniowy - Wykres jednowymiarowy, np. z EKG. •Wykres 2D - Wykres dwuwymiarowy - histogram. |
Występują j. miary |
Zaznaczenie opcji powoduje potrzebę zdefiniowania jednostki miary dla danego wskaźnika. W oknie pojawiają się nowe pola: •Jedn. miary SI - Pole służy do określenia jednostki w jakiej będzie opisany wynik. Dostępne jednostki to te, które zostały zdefiniowane w systemie. Klikając na przycisk przechodzi się do okna Jednostki miary. Zdefiniowane jednostki w systemie to m.in: %, fl, g/l, umol/l, g/100ml, tys/UL, mmol/kg, U/l 25°C, i wiele innych. •Opcja Występują normy - Wskaźnik mówiący o tym, czy dla danego wskaźnika można zdefiniować wartości referencyjne. •Opcja Dostępna konwersja j. miary - Zaznaczenie opcji sprawia, że możliwe staje się zamiana standardowego typu jednostek (Jednostki miary SI) na Jednostki tradycyjne, lub Trzecią j. miary - dodatkowa jednostka oprócz podstawowej i tradycyjnej. •Tradycyjna jednostka miary - Pole to można wypełnić, kiedy dla danego wskaźnika oprócz jednostki podstawowej stosuje się też jednostki zwyczajowe. Jednostkę wybiera się z listy wszystkich dostępnych w systemie jednostek. Można ją dopisać w oknie Jednostki miary, klikając na przycisk , obok pola Jedn. miary SI. Po wybraniu typu jednostki można określić Przelicznik między jednostką SI a tradycyjną. •Trzecia j. miary - Oprócz tradycyjnej i podstawowej jednostki, Klinika XP umożliwia zdefiniowanie jeszcze jednej, dodatkowej jednostki, w celu prostszej i bardziej elastycznej interpretacji wyników. |
Miejsc po przecinku |
Pole przydatne dla liczb zmiennoprzecinkowych. Pozwala zaokrąglić wynik do 4 miejsc po przecinku. |
Formuła |
Pole to pozwala obliczyć dla wskaźnika wartość na podstawie innych wskaźników. Obecnie takie wyliczenia jak np. stężenie danego wskaźnika są obliczane i przesyłane przez aparaty laboratoryjne, ale jeśli do badania wykorzystywany jest np. sumator hematologiczny, a wyniki wprowadzane ręcznie, to pole to jest bardzo przydatne. Np. jeżeli trzeba obliczyć stosunek zawartości krwinek białych (WBC) do krwinek czerwonych (RBC) w %, można zdefiniować formułę obliczającą tą wartość na podstawie wprowadzonych danych. W tym celu trzeba w polu wprowadzić taką formułę: #WBC/#RBC*100, a jako jednostkę nowego wskaźnika podać %. Należy pamiętać, że przed nazwą wskaźnika w polu formuła wpisuje się znak "#" |
Dostępny słownik |
Pozwala podczas badania dla danego wskaźnika wybrać opis ze zdefiniowanych w Słowniku opisów. |
Normy dla wskaźnika
Okno zawiera listę wartości referencyjnych dla danego wskaźnika. Można tu dodać nową normę, edytować istniejące wartości referencyjne, lub usunąć nieużywane. Pole szukaj pozwala ograniczyć wyniki do jednego konkretnego gatunku. rys. Okno Normy dla wskaźnika/gatunku.
rys. Okno Normy dla wskaźnika/gatunku
Okno to służy do przypisania wartości referencyjnych wybranego wskaźnika dla konkretnego gatunku zwierząt.
Opis pól:
•Gatunek - Pozwala na wybranie z listy gatunku, którego będzie dotyczyć tworzona norma.
•Minimum - Minimalna wartość, określająca stan normalny.
•Maksimum - Maksymalna wartość dla wskaźnika, spełniająca normę.
•J. miary - Dla danego wskaźnika możliwe jest wybranie jednej spośród maksymalnie 3 jednostek. Wynika to z ustawień wskaźnika, (czy przy jego stworzeniu ustawione były oprócz Jedn. miary SI, Tradycyjna j. miary i Trzecia j.m.).
← Poprzednie: Schematy badań laboratoryjnych Następne: Przyciski w oknie Definicje wskaźników →